Kale Gündem – Ahlaki, etik ve moral değerler kavramları işletmelerde ve markalarda çokça dile getirilmekte ve hatta web sitelerinde değerlerimiz başlığı altında tüm paydaşlara iletişimi yapılmaktadır.
Ahlak psiko-sosyal alanın konularındandır. Bu nedenle bireysel, toplumsal, inançsal ve geleneksel açıdan 360 derece ele alınmalıdır.
İyi ve kötü ahlakla tefrik edilebilir
Farklı açıdan değerlendirildiğinde duyularla algılanma gerçekleşince beyin biyo-kimya ile vücutta iletişimi başlatmakta ve his, duygu, düşüncelerle ortaya çıkan davranışların iyi-kötü, güzel-çirkin şeklinde ayrıştığı görülmektedir.
Burada neye göre iyi-kötü veya güzel-çirkin şeklinde ayrıştırabiliriz. Hareket koduna göre. Hareket kodu nedir? Gelenekler, kanunlar, prensipler, kurallar, inançlar vb. olabilir.
İslam inancını yaşayanlar için hareket kodu Kur’an ve Sünnettir. Ve Hz. Muhammed (s.a.v.) hakkında Sure-i Kalem (68/4) ayetinde “Muhakkak ki sen azim ahlak üzeresin” buyrulmaktadır.
Sure-i Ahzâb (33/21) ayetinde “Elbette gerçekten muhakkak ki size Resulullah da pek güzel bir örnek vardır: Allaha ve ahiret gününe ümit besler olup da Allah’ı çok zikreden kimseler için” buyrulmaktadır.
İslam inancı müminlere ahlakta örnek alınması gereken kişinin Hz. Muhammed (s.a.v) olduğunu açıkça belirtmektedir.
İslâm’da hukuku ve içtihatlarıyla Hanefi Mezhep İmamı Ebû Hanîfe veya İmâm-ı Âzam hareket kodunu adeta şu şekilde özetlemektedir: “Bir şeyin, konunun iyi-kötü veya doğru-yanlış olduğunu anlamak isterseniz onu Kur’an ve sünnete arz edin” buyurmaktadır. Yani şey veya konu Kur’an ve sünnette nasıl tanımlanmakta ona bakınız. İyi- kötü, doğru-yanlış, helal-haram olduğuna ona göre karar verilmesi gerektiğini dile getirmektedir.
İhyâ’u Ulmû’id-Din isimli eserinde İmam Gazzâlî ahlakı farklı bir açıdan ele alır ve kalbi merkez kabul eder ve kalpten arındırılması gerekenler (muhlikât) ve kalbe kazandırılması gerekenler (münciyât) şeklinde anlatır. Kalp münciyât ile bezendiğinde güzelleştiğini ifade eder.
Dikkat edildiğinde tefrik gücü ve tefrik ettiren kaynak, hareket kodunu belirlemektedir.
Hareket kodu geliştirmek
İşletmelerde ve markalarda belirli bir hareket kodu geliştirmelidir. İşletmenin tüm departmanları bu hareket koduna göre kampanyalar, çalışmalar, sözleşmeler ve işler yapmalıdır.
İş ahlakının temelleri yönetsel bir yaklaşım
Sizlere Prof. Dr. Şevki Özgener Hocam’ın kaleminden ‘İş Ahlakının Temelleri Yönetsel Bir Yaklaşım’ kitabından bahsetmek istiyorum. Temmuz 2011 tarihinde kendilerini bizzat ziyaret ederek hem kitapla ilgili değerlendirmelerini dinleme hem de imzalı kitap alma fırsatım olmuştu. Kasım 2009, 2’nci baskı yapan kitap şimdiler birçok baskı olmuş durumda. Yedi bölümden oluşan kitap, birinci bölümde “Bir bilim dalı olarak ahlak”, ikinci bölümde “ahlak teorileri”, üçüncü bölümde “İş ahlâkı kavramı ve tarihsel gelişimi”, dördüncü bölümde “İşletmelerde ahlâk yönetimi ve kurumsallaşma”, beşinci bölümde “Sosyal sorumluluk kavramı, kapsamı ve tarihsel gelişimi”, altıncı bölümde “Sosyal sorumluluk yönetimi”, yedinci bölümde “Farklılıkların yönetimi” yer almaktadır. 420 sayfalık Nobel Yayıncılık tarafından çıkarılan kitap işletmelerin ve yöneticilerin kütüphanesinde mutlaka bulunmalı. İnsan kaynakları departmanları eğitimler geliştirmeli.
Çok değerli akademisyenlerimiz ve profesyonellerimiz var. Kurumsal gelişim için bu gibi eğitimler kurumsallaşma ve markalaşma açısından çok büyük önem arz etmektedir.
İş etiği sözleşmesi
Avrupa da yapılan iş sözleşmelerine “İş Etiği Sözleşmesi” eklenerek iş ahlakı kurumsallaşmayı başka bir açıdan yürürlüğe girdirmiştir.
Aldatıcı reklamlar, GR ve KG eksik ambalajlamalar vb. uygulamalar iş ahlakı açısından bakıldığında “Kurum Ahlakını” yansıtmaktadır. Bu nedenle iç denetim ve kontrol birimleri tarafından iş ahlakı denetlenmeli ve tüm paydaşlara kurumsal sorumluluk yerine getirilmelidir. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği başta olmak üzere tüm çatı kurum ve kuruluşlarını “İş Ahlâkını” kurumsallaştırmaya davet ediyoruz. Böylece Ahlâklı kişi, Ahlâklı aile, ahlaklı kurum ve kuruluş, ahlaklı toplum inşa edebiliriz.
*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir. Kale Gündem Gazetesi’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
05:15
News
Yazarlar
Yazarlar
Yazarlar
Yazarlar
Yazarlar
Yazarlar
