Malatya’da fırıncılık, her şeyden öte bir kültür unsuru olarak geçer ve bu fırın kültürünün ayrı bir yeri vardır. Başka şehirlerde sadece normal ekmek ve somun üretilirken, Malatya fırınlarının tezgâhını çeşit çeşit lezzetli ekmekler süslemektedir. Sadece ekmek mi? Değil tabi… Birbirinden lezzetli, yörenin geleneksel tatlarını yansıtan tavalar, güveçler, etli yemekler, sebzeler vs. Adeta fırın tezgâhlarının üstünde ekmek değil, seyredilmesi gereken bir resim varmış gibi.
Malatya’da gelenekler hâlâ yaşatılıyor
Çoğu kişinin evinde fırın olmasına karşın insanlar yemeklerini evde pişirmez, fırın dükkanlarına götürür. Bu bir gelenektir; yemeklere odun ateşi değsin, o sıcaklığın kokusu sinsin istenir. Bu amaçla fırınlara götürülen bazı yemekler; tava çeşitleri, güveç, pide, börek, lahmacun, çeşitli sebzeler, balık vb. sayılabilir. Bu durumun sosyal- toplumsal yönü de vardır. Süreçte birçok kişiyle etkileşime girersiniz. Esnaf kendi içinde etkileşime girer. Ve o mahalledeki dükkânlar adeta koca bir aile oluverir. Örneğin; manava gidip sebze ayırtır, kasaba gidip iç harcı hazırlatır, ne yemek olacağını söylersiniz. Onlar malzemeyi sizin için en yakın fırına götürür. Size kalan, istediğiniz saatte yemeğinizi afiyetle yemek olur.
Aynı zamanda bu fırın dükkânları yaşlıların da uğrak yerlerinden biridir. Her fırında, bekleme alanı amacıyla küçük köşeler vardır ama bu köşeler asla boş kalmaz. Nice sohbetler, haberler, tecrübeler döner oralarda…
Daha geniş ve yerinde, aynı zamanda ilk kaynaktan bilgileri sizlere aktarmak için Malatya’nın Yeşilyurt bölgesinde bir fırın dükkânı ziyaret edilmiş, esnafla röportaj yapılmış ve bilgiler şu şekilde toparlanarak, ekmek kokusunda ve sıcaklığında siz değerli okuyuculara sunulmuştur.
50 yıldır fırıncılık kültürünü yaşayan ve yaşatan isim: Bekir Usta
Adafı fırın dükkânı sahibi, yılların esnafı Bekir Dönük. 1961 Malatya, Akçadağ doğumlu. Kendisi elli yıldır bu işi yaptığını ifade ediyor. Elinden gelenin en iyisi yapmaya ve müşterilerini memnun etmeye çalıştığını söylüyor.
Ustamız özellikle Yeşilyurt ile özdeşleşen fırıncılık kültürünün sadece Yeşilyurt bölgesinde değil tüm Malatya’da olduğunu söylüyor. Yemek pişirmek için şimdiye kadar ücret alınmadığını ama şimdi cüz’i miktarda ücret aldıklarını; aksi halde çok yoğun talep olduğu için altından kalkamadıklarını ekliyor (Şiş başı bir lira, kaplar için beş lira).
Ustamız ifade ettiğine göre hamurcu beşte kalkar, ustalar altı buçukta gelir. Akşam yedide sona eren çalışma saati yazın sekiz, sekiz buçuğu bulur. Bu iş çok fazla zaman, emek ve bilek gücü gerektirdiği için sabır ister. Ve en önemlisi sevgi ister. Ustamız, sevmeyen birinin bu işi yapamayacağını söylüyor.
Ustamızın dediğine göre ramazan ayları çok daha yorucu. Çünkü herkes ezana yakın saatte yemeklerini ve ekmeklerini istiyor. Bu da haliyle oruçlu olan çalışanları daha çok yoruyor. Bayramlarda ekmek yetişmiyor, çalışanlar büyük çift ekmek çıkarıp yetiştirmeye çalışıyorlar.
Ustamız bizim için bazı ekmek çeşitlerini şu şekilde sıralıyor: pide, normal ekmek, ince ekmek, tırnak, lavaş, peynirli ekmek, açık ekmek, yağlı ekmek, lahmacun, top ekmek, bilik ekmek, ters tırnak, ince tırnak, loş ekmek, çiğköftelik lavaş, yuvarlak ekmek, kalın ekmek… Aynı hamur; farklı şekiller, farklı lezzetler…
Aynı zamanda röportaj esnasında, ustamızın ve diğer çalışanların müşterilerle sıcak muhabbetlerine de tanık olduk.
Malatya’nın dışından gelen hemşerilerimiz Malatya’dan dönerken en az 20 tane yağlı ekmek yaptırırlar. Gittikleri ilde evlerindeki buzdolabına atar, ısıtır ısıtır yerler. Kültürleri asla onları bırakmaz…
Sevgi Mum
04:56
News
Gündem
Gündem
Gündem
Gündem
Gündem
Gündem
