Biz sorduk, Dedeköy sakinlerinden Binali Pektaş yanıtladı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Kale Gündem – Malatya’nın Kale ilçesine bağlı Dedeköy’de 1959 yılında dünyaya gelen Binali Pektaş, ilkokulu tamamladıktan sonra İstanbul’a giderek bir ayakkabıcıda çırak olarak işe başladı. İstanbul’da verdiği yaşam mücadelesini 1992’ye kadar sürdüren Pektaş, 2002’de Malatya’da bulunan baba ocağına geri döndü.

Anne tarafından Elazığ’ın Musa­-i Hardi Ocağına dayandığını, baba tarafının ise Şeyh Muhammed Kerhi’nin soyundan geldiğini Kale Gündem muhabirine anlatan Binali Pektaş, “Dedeköy 4 kabilenden oluşmuştur. Ağca kabilesi var, onlar Ehl-i Sünnettir. Güldaşlar ve Kızılkayalar bir kabiledir. Bizler onlara Miletmar deriz. Bektaşlar bir diğer kabiledir. Bektaşlar, dedelerin yanına hizmet için gelirler” diyerek sözlerine söyle devam etti, “Dedeköy, Şeyh Muhammed Kerhi ile kurulmuştur. Kendisi Bağdat’tan Kehr şehrinden ilçemize gelmiştir. Beyit Damı denilen bir evi varmış. Orada kazanlar pişer ve cemler yapılırmış. Hakka yürüdüğü zaman vasiyeti üzerine bir tepeye defnediliyor” şeklinde konuştu.

Pektaş ile yaptığımız söyleşinin soru ve yanıtlar şu şekilde:

“Ali’yi tutuyoruz ki Muhammed’i yakalayalım Muhammed’i tutuyoruz ki Allah’ı yakalayalım”

Alevilik inancının topraklarımıza ne zaman geldiğini düşünüyorsunuz?

Aleviliğin Ahmet Yesevi’yle başladığını ve Hacı Bektaşi Veli’nin Anadolu’ya gelmesiyle, Anadolu coğrafyasında yayılmıştır. Haşimiler inancını Allah, Muhammet, Ali üçlemesi vardır. Ali’yi tutuyoruz ki Muhammed’i yakalayalım Muhammed’i tutuyoruz ki Allah’ı yakalayalım. Beraber oturduğumuz insanlarla ayrım yapmadan birbirimizi saygı duymalıyız. Bize Allah’ın soracağı soruları değil, kulun sorduğu soruları sormalıyız. Dinimizi alt tabanda tutabilsek Avrupa’ya özenmeyiz, Avrupa bize inanır.

Aleviler’de dede kime ya da kimlere denir?

Alevilikte annesi ve babası peygamber soyundan gelenlere dede ya da seyit denir. Alevi dede o toplum üzerinde hak ve hukuku sağlayan, aynı zamanda yargılayan insandır. Temiz elbiseler giyilerek ceme gidilir. Dedeler canlar siz bu kişiden razı mısınız diye sorar. İçlerinden bir razı değilim derse, problem öğrenilir ve çözülmeye çalışılır. Problem çözülmezse ve o kişiden rıza alınmazsa cemden çıkarılır. Eşlerin sebepsizce boşanmaları cemaatten atılmanın bir diğer nedenidir. Çünkü yoldan çıkmış olarak benimsenir.

Hakka yürümek ne demek? / Aleviler Hz. Ali’yi mi tutarlar?

Bir insan ömrü tamam olduğu zaman Allah’a tekrar gitti deriz bu nedenle ‘hakka yürüdü’ kelimesini kullanırız Alevilik peygambere dayalı bir olaydır. Peygamberimiz, benim Ehl-i beytimi seven beni sevmişti beni seven Allah’ı sevmiştir, diyor. Peygamberimiz Hz. Ali’yi Ehl-i beyti olarak kabul eder.

Aleviler nasıl ibadet ederler?

Perşembeyi cumaya bağlayan gece aleviler ibadet yapar. Dedenin olmadığı dönemde bu böyledir. Dede geldiği zaman talibine abdest aldırır. El, ayak ve yüz yıkama deriz. Dede suale cemaatin şikayetçi olduğu kişiyi suale çeker. Sorunlar bu şekilde çözülür.  

Biz de zikir ve secde ederiz. İbadetlerimiz 3 ya da 4 saat sürer. Önce Hz. Muhammed’in dünyaya gelişine için deyişler, dualar ve mersiyeler okunur. Cemaat ‘La İlahe İllallah’ Miraclama yapılır, zikir çekilir. Kerbela olayı ile alakalı deyişler de okunur.

Dualara gulet deriz. Sosyal adaleti sağlayan bir sosyal yaşam inşa ediyoruz. Camiler yerine cemevlerine gideriz. Cemevi demek, cemaat toplumun gittiği yer demektir.

Aleviler Muharrem ayında oruç tutarlar. Çünkü Muharrem tüm insanların kurtuluş ayı olarak bilinir. Muharrem ayı önemlidir çünkü Hz. Hüseyin’in şehit edilmiştir. Bu nedenle Kerbela olayı bir matem ayıdır bizler 3 gün oruç tutarız.

Muharrem ayında et yok, düğün yok, eğlence yok yas ve matem havasında geçen bir dönemdir. Muharrem ayında yaşayabilecek hiçbir şey kesilmemiştir.

Sizce köyünüzün Kale ilçesi için önemi nedir?

Köyümüz Kale için önemidir. Eğer Kale’de Dedeköy olmasaydı sadece beyaz bir gül olurdu ama Dedeköy’ün olması ile beyaz gül ve kırmızı gülün bir arada olduğunu görebiliyoruz.

Sorularımızı cevapladığınız için Kale Gündem gazetesi adına teşekkür ederim Binali Bey.

Söyleşi: Esmanur Kadak